Τριανταπέντε χρόνια συμπληρώνονται σήμερα απο τον θάνατο του
«Αρχάγγελου της Κρήτης»,Νίκου Ξυλούρη. Στις 8 Φεβρουαρίου 1980 άφησε την
τελευταία του πνοή νικημένος απο τον καρκίνο. Γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου του 1936
στα Ανώγεια Ρεθύμνου από οικογένεια με μουσική παράδοση. Ήταν μόλις πέντε ετών,
όταν στις 13 Αυγούστου του 1941 οι γερμανοί κατακτητές εισέβαλαν στο χωριό του
και το έκαψαν. Οι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες στην κοιλάδα του
Μυλοποτάμου, για να επιστρέψουν στον τόπο τους τρία χρόνια αργότερα, μετά την
απελευθέρωση. Το 1953 ο 17χρονος Νίκος αφήνει πίσω το χωριό του, για να
εγκατασταθεί στο Ηράκλειο. Πιάνει δουλειά στο κέντρο «Κάστρο» και με τα λεφτά
που παίρνει πληρώνει ίσα ίσα το ενοίκιο για την κάμαρά του. Σε μια αποκριάτικη
γιορτή βλέπει την Ουρανία Μελαμπιανάκη, γόνο αριστοκρατικής οικογενείας, και
την ερωτεύεται. Η ταξική τους διαφορά θα τους αναγκάσει να κλεφτούν και να
παντρευτούν κρυφά, στις 21 Μαΐου του 1958. Μαζί θα αποκτήσουν δύο παιδιά. Το
Νοέμβριο του 1958 ηχογραφεί τον πρώτο του δίσκο με την εταιρία «Odeon» υπό τον
τίτλο «Μια μαυροφόρα που περνά». Το 1966 το κράτος επιλέγει και στέλνει τον Νίκο
Ξυλούρη σ' ένα διαγωνισμό δημοτικής μουσικής στο Σαν Ρέμο της Ιταλίας, οπού
ανάμεσα σε δεκάδες συγκροτήματα απ' όλο τον κόσμο παίρνει το πρώτο βραβείο για
την ερμηνεία του στο συρτάκι που έπαιξε με τη λύρα. Ο διάσημος για την Κρήτη
λυράρης, ύστερα από πολύ κόπο και προσπάθεια, ανοίγει τα φτερά του και γίνεται
γνωστός σ' όλη την Ελλάδα.