Ενα από τα πλέον απεχθή σύγχρονα ιδεολογικά ρεύματα είναι
αυτό της Αρνησης της Γενοκτονίας, της αιτιολόγησης των πράξεων των δραστών και
της συκοφάντησης όσων συμβάλλουν στη διατήρηση της Μνήμης.
Οι εκφραστές του ανιχνεύονται σε ένα ευρύ πολιτικό φάσμα που
εκκινεί από τη νεοφιλελεύθερη Δεξιά και φτάνει έως το άλλο άκρο μιας ψευδώνυμης
«ελευθεριακής Αριστεράς».
Στη βάση του ρεύματος αυτού εντοπίζεται η ρατσιστική
περιφρόνηση προς τους πρόσφυγες και τον αυτόνομο λόγο τους. Με μια έννοια
αποτελεί σύγχρονη επιβίωση, μέσα σε μεταμοντέρνα λεοντή, της μεσοπολεμικής
απέχθειας που προκαλούσαν στο συντηρητικό κόσμο οι πρόσφυγες της Μικρασιατικής
Καταστροφής.
Η Sano Halo και οι αρνητές
της Γενοκτονίας
Κύρια ρητορική αυτού του ρεύματος, που εμφανίστηκε κυρίως
στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και αποτέλεσε για κάποια χρόνια την καθεστωτική
ιδεολογική έκφραση, είναι η αντιδιαστολή εθνικισμού-αντιεθνικισμού.
Κατηγορώντας αυθαιρέτως και υπερβολικά κάθε διαφορετική
άποψη ως «εθνικιστική», καπηλεύτηκαν τον όρο του «αντι-εθνικιστή» και κατάφεραν
να υπερκεράσουν τους αντιπάλους τους στη διαχείριση τομέων του κράτους αλλά και
κονδυλίων. Επί της ουσίας κατασκεύασαν με εντελώς παλιά στοιχεία μια νέα
αφήγηση, που έθετε και πάλι εκτός των ορίων της ιδεολογικής νομιμότητας τις
ερμηνείες των προσφύγων του 1922.
Στο στόχαστρο του ρεύματος αυτού και της προκατειλημμένης στάσης
του, κρυμμένης πίσω από μια ηθικιστική φρασεολογία που βασίζεται στην εξίσωση
του αίματος, βρέθηκε και η ιστορία της Sano Halo, έτσι όπως την έγραψε η Thea
Halo στο βιβλίο της «Not even my name». Με απίστευτη ευκολία το βιβλίο
κατατάχθηκε στην «εθνικιστική εκδοχή της ιστορίας», με το επιχείρημα ότι δεν
αναφέρεται στη «Μεγάλη Ιδέα» και στα «εγκλήματα του ελληνικού στρατού
κατά των Τούρκων αμάχων» (δες: Δημήτρης
Αγγελίδης, «Θέμα: Μνήμες Μικράς Ασίας και Πόντου», περ. Εψιλον, «Κ.Ε.»,
29.5.2011).
Παρούσα στη συγκεκριμένη προσέγγιση και η παλιά μέθοδος της
διαστρέβλωσης των σημασιών των όρων μέσω της εξαφάνισης του πλαισίου. Ετσι, η
λέξη «συνωστισμός», που υπάρχει στην ελληνική έκδοση του βιβλίου της Halo,
χρησιμοποιήθηκε από το συντάκτη του κείμενου με τρόπο τέτοιο, ώστε να
αιτιολογηθεί η αντίστοιχη χρήση του όρου που προκάλεσε τη σφοδρή σύγκρουση για
το βιβλίο ιστορίας
της Στ’ Δημοτικού πριν από μερικά χρόνια.
Η όλη παρουσίαση του έργου της Halo στο συγκεκριμένο
αφιέρωμα υπακούει στους άγραφους νεοελληνικούς pseudo-αντιεθνικιστικούς κανόνες
της Αρνησης της Γενοκτονίας, όπου η Μνήμη για τη μοίρα των απόκληρων πληθυσμών
-που αποφασίστηκε από το νεοτουρκικό μιλιταρισμό στις αρχές της δεύτερης
δεκαετίας του 20ού αιώνα και μεθοδικά υλοποιήθηκε από το 1914- καθορίζεται από
την αυθαίρετη παραδοχή που βασίζεται στη φαντασίωση της ενιαίας μοίρας. Μιας
«μοίρας» που ξεκινά αρκετά νοτιότερα από το ακρωτήριο του Μαλέα και τελειώνει
στα όρη του Καυκάσου.
Με μια έννοια, η θεώρηση των «αντιεθνικιστών» αποδεικνύεται
περισσότερο εθνικιστική καλά να
πάθετε ω Πόντιοι και Σμυρνιοί, αφού είστε Ελληνες και ο Ελληνας Μοραΐτης
φαντάρος επιτέθηκε στην “ιερή πατρίδα” του εθνικοαπελευθερωτή gazi Μουσταφά
Κεμάλ και κατέσφαξε άμαχους Τούρκους».
Ενα άλλο βασικό στοιχείο της ιστορικής αντίληψης των αρνητών
της Γενοκτονίας, είναι η παραγνώριση του πραγματικού ιστορικού πλαισίου που
σχετίζεται κυρίως με τις ενδοοθωμανικές
ταξικές αντιθέσεις και ο υπερτονισμός της ύστερης ελλαδοτουρκικής
σύγκρουσης.
Είναι χαρακτηριστικό δείγμα -και αποκαλυπτικό συνάμα- της
νεοελληνικής αλλοτρίωσης, το γεγονός ότι ούτε η τραγική εμπειρία της Sano Halo
ξέφυγε από τη μνησίκακη στάση που έχει επιφυλάξει ο χώρος των αρνητών της
Γενοκτονίας στη Μνήμη των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής.
