Συνέντευξη με μία συγγραφέα, της Ελπίδας Χασάπη (Γ4)

Συνέντευξη της Ιωάννας Παναγιωτακοπούλου, συγγραφέα (auth.ioanna@gmail.com)

Σύντομο βιογραφικό: Η Ιωάννα Παναγιωτακοπούλου κατάγεται από την Ηλεία, τη μητέρα γη του πολιτισμού, όπου και διαμένει. Αρθρογραφεί σε ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ για ζητήματα που αφορούν στα παιδιά, στην κοινωνία, στη ζωή, στην καθημερινότητα και όχι μόνο. Είναι βραβευμένη συγγραφέας, όχι μία, αλλά τέσσερις φορές – δύο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών και δύο από τον διεθνή πολιτιστικό οργανισμό «Το καφενείο των Ιδεών». Κάνει παρουσιάσεις του έργου της σε σχολεία ανά την Ελλάδα. Το καλοκαίρι του 2018 μάγεψε το κοινό του Φεστιβάλ της Αρχαίας Ολυμπίας με την ευρηματική και παιγνιώδη-θεατρική παρουσίαση του βραβευμένου παραμυθιού της «Το ονειρογέννητο δάσος».

Για μένα, είναι η γλυκιά κυρία Ιωάννα, με το αστείρευτο χιούμορ, που συχνά αυτοσαρκάζεται, η φίλη της μητέρας μου, στο σπίτι της οποίας έχω παίξει άπειρες φορές τα καλοκαίρια. Είναι ο καθημερινός απλός άνθρωπος που υποστηρίζει τις θέσεις της, τα πιστεύω της και είναι δίκαιη. Ήταν ιδιαίτερη η χαρά μου, λοιπόν, που συνομίλησα μαζί της, στο πλαίσιο της συνέντευξης για το e-logeio.

1. Κυρία Παναγιωτακοπούλου, πόσο βαραίνουν οι σπουδαίες διακρίσεις σας τα επόμενα συγγραφικά σας βήματα;

Όταν αποφασίζεις να γράψεις για παιδιά, οφείλεις να γνωρίζεις ότι το βάρος είναι ήδη μεγάλο. Για πολλούς βέβαια, το συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος παρουσιάζει μια επιφανειακή ευκολία, εξαιτίας της στερεότυπης ρήσης «παραμύθι για παιδιά'», η οποία ωστόσο δεν υφίσταται και είναι παραπλανητική και επικίνδυνη. Για το λόγο αυτό, τα έργα μου συνοδεύονται πάντα και από ένα μεγάλο αίσθημα ευθύνης. Προσπαθώ σε κάθε συγγραφικό μου βήμα, εκτός από επαρκής συγγραφέας, χωρίς ματαιοδοξία, να αναδειχθώ παράλληλα και σε πνευματικό άνθρωπο. Στοχεύω μέσα από τα έργα μου, εκτός από την απόκτηση γνώσεων με λογοτεχνικό τρόπο, στην κινητοποίηση του συναισθήματος, καθώς και στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών.

2. Πείτε μου δύο λόγια για το βραβευμένο παραμύθι σας «Το ονειρογέννητο δάσος», το οποίο εκδόθηκε και πρόσφατα σε βιβλίο.

«Το ονειρογέννητο δάσος» είναι ένα παραμύθι για παιδιά του δημοτικού, το οποίο σε καλωσορίζει με ευαισθησία στον κόσμο του και σε οδηγεί στην γαλήνια αγκαλιά της φύσης. Οι ήρωές του σε βοηθούν να ταυτιστείς μαζί της, να γνωρίσεις και να νιώσεις την ευεργετική και ανιδιοτελή προσφορά της και, παράλληλα, σε εμπνέουν να αναπτύξεις ηθικές αξίες και συναισθήματα, που θα κάνουν τις διαπροσωπικές σχέσεις και τη ζωή σου καλύτερη.

3. Θα μπορούσατε να περιγράψετε τον χαρακτήρα σας με πέντε επίθετα και να αναφέρετε μία αδυναμία σας;

Συναισθηματική, επιλεκτική, ψύχραιμη και ευθύς σε ικανοποιητικό βαθμό, αλλά και κάποιες φορές αρκετά αγχώδης.

4. Στη χώρα όπου γεννήθηκε η Δημοκρατία, θεωρείτε πως σήμερα, λειτουργούμε, εργαζόμαστε και γενικότερα ζούμε ως γνήσιοι απόγονοι του Περικλή; Είμαστε ουσιαστικά Δημοκράτες;

Θεωρώ ότι η δημοκρατία σήμερα συνεχώς υπονομεύεται και μετατρέπεται σε φαινομενική. Είναι ευδιάκριτη γύρω μας η έλλειψη ουσιαστικής παιδείας, ιδανικών και αξιών, το χαμηλό πνευματικό επίπεδο, καθώς και η απουσία κριτικής ικανότητας. Στο μεγαλύτερο μέρος μας ως κοινωνία έχουμε γίνει παθητικοί αποδέκτες όλων των παραπάνω και πορευόμαστε στα τυφλά, χωρίς επίγνωση για το τι πραγματικά έχουμε ανάγκη και τι ζητάμε. Είναι θλιβερό, αλλά τις περισσότερες φορές δείχνουμε να μην κατανοούμε και να μην εκτιμούμε το αγαθό της ελευθερίας. Παρόλο που αποτελεί τη βάση της δημοκρατίας και προκύπτει από την πειθαρχία, την τάξη, τη σωστή άσκηση της εξουσίας και της δικαιοσύνης, αλλά και μέσω της παιδείας και της πνευματικής καλλιέργειας, ώστε να έχουμε σωστή κρίση, πολύπλευρη ενημέρωση και γνώμη για οτιδήποτε μας αφορά.

5. Πιστεύετε ότι οι μαθητές σήμερα εμπνέονται από το περιβάλλον τους (σχολικό – φιλικό – οικογενειακό), για να εφαρμόζουν τις αρχές της Δημοκρατίας;

Θεωρώ ότι τόσο στο σχολικό όσο και στο οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον των παιδιών, καταβάλλονται σημαντικές προσπάθειες για τη διάπλαση χαρακτήρων με δημοκρατική συνείδηση. Ωστόσο, όπως σου προανέφερα, η σύγχρονη δημοκρατία υπονομεύεται και δυστυχώς η προπαγάνδα, η παραπληροφόρηση, η έλλειψη αξιοκρατίας, η διαφθορά και ο ατομικισμός που απαντάται σε διάφορες μορφές καθημερινά, αμαυρώνουν την εικόνα της σύγχρονης δημοκρατικής κοινωνίας.

6. Πιστεύετε ότι το σχολείο πρέπει να προετοιμάζει τους μαθητές για το πώς θα γίνουν χρήσιμοι πολίτες σε μια δημοκρατική κοινωνία;

Ασφαλώς. Το σχολείο θα πρέπει εκτός από την παροχή γνώσεων να έχει ως στόχο και τη διάπλαση δημοκρατικών πολιτών. Όταν ο άνθρωπος βρίσκεται σε διαδικασία μάθησης στην παιδική και νεανική του ηλικία, αφομοιώνει και ευαισθητοποιείται ευκολότερα σε θέματα αξιοκρατίας, δικαιοσύνης και ισότητας.

7. Περιγράψτε μία εικόνα που σας έρχεται αυθόρμητα στο μυαλό με το άκουσμα της λέξης «Δημοκρατία».

Φαντάζομαι μία κοινωνία από πολίτες με ανθρωπισμό, αγωνιστική διάθεση και αφοσίωση στα δημοκρατικά ιδεώδη. Συμμετοχή στα κοινά με αξιοκρατία και ισονομία. Ένα κράτος το οποίο θα παρέχει πρόνοια και σφαιρική παιδεία ικανή να οπλίζει τα μέλη της με όλα τα εφόδια ενός ελεύθερου πολίτη. Μια Ελλάδα όπου ο ουσιαστικός διάλογος κατέχει πρωταρχική θέση, με ΜΜΕ αντικειμενικά και αμερόληπτα.

Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας.