«εσείς θα είστε σίγουρα
της λευτεριάς μανάδες»
Όλοι μας
γνωρίζουμε τις χρυσές σελίδες ηρωισμού των Ελλήνων στρατιωτών στα βουνά της
Βορείου Ηπείρου, όταν η Ελλάδα είπε ΟΧΙ στην Ιταλική επίθεση του 1940.
Αγνοούμε, όμως, συχνά την προσφορά και την αυτοθυσία της Ελληνίδας. Γραπτές και
προφορικές μαρτυρίες μιλούν για τη δράση των Ελληνίδων και αποτελούν μια
άγνωστη πλευρά του έπους του ’40.
Οι Ηπειρώτισσες
προσέφεραν τα σπίτια τους για να φιλοξενηθούν οι στρατιώτες. Τους έδωσαν
τρόφιμα, κουβέρτες, τα ζώα τους, τα σιτηρά τους, για να μπορέσουν να συντηρηθούν
τα στρατεύματα. Έπλεκαν κάλτσες και ρούχα για τους στρατιώτες. Εκεί όπου δεν
μπορούσαν να φτάσουν λόγω του δύσβατου εδάφους οι γυναίκες κουβαλούσαν τρόφιμα,
ρούχα και πολεμοφόδια. Καταγράφονται περιστατικά που κάνουν λόγο για μεταφορά
πυροβόλων τα οποία μετέφεραν στην πλάτη τους. Ακόμη και τραυματίες κουβαλούσαν
και τους έδιναν κουράγιο και θάρρος. Οι γυναίκες συμμετείχαν επίσης στη
διάνοιξη και την επιδιόρθωση οδών, καθώς και στην κατασκευή τους. Δεν δίσταζαν
ακόμη και σε ορμητικά ποτάμια να μπαίνουν για να βοηθήσουν.
Αλλά και οι
γυναίκες στα αστικά κέντρα προσέφεραν πολλά. Γίνονταν εθελόντριες νοσοκόμες,
προσέφεραν χρήματα και είχαν υποστηρικτικό πνεύμα. Άλλες γυναίκες είχαν αντιστασιακή
στάση. Μοίραζαν φυλλάδια, ενημερώνοντας και ευαισθητοποιώντας τον κόσμο. Προσπαθούσαν
να βελτιώσουν τη δύσκολη κατάσταση που αντιμετώπιζαν. Υπήρξαν και οι
περιπτώσεις γυναικών οι οποίες ερμήνευσαν τραγούδια με αντιστασιακό χαρακτήρα:
ενδεικτικό παράδειγμα η Σοφία Βέμπο, της οποίας η μουσική λειτουργούσε σαν
αναλγητικό για τον τρόμο και τη φρίκη του πολέμου, και για αυτό αναδείχθηκε σε
εθνικό σύμβολο αντίστασης.
Από όλα τα
παραπάνω, καταλαβαίνουμε ότι οι γυναίκες έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό και η
συνεισφορά τους ήταν μεγάλη. Πολεμούσαν και οι ίδιες με τον δικό τους τρόπο και
χωρίς αυτές, θα υπήρχαν σοβαρές απώλειες και σήμερα. Από την προσπάθεια και τον
ηρωισμό των γυναικών, φαίνεται ότι πρέπει να υπάρχει ισορροπία και ισότητα
ανάμεσα στα διαφορετικά φύλα για να προσφέρει το κάθε φύλο ό,τι μπορεί. Όπως
ερμήνευσε και η Μαρινέλλα, οι γυναίκες ήταν "ξαφνιάσματα της φύσης" που εδραιώθηκαν ως μητέρες της ελευθερίας.
