Ρωμιοσύνη - Πετρίνα Γιαμούρη (Γ1)

Η «Ρωμιοσύνη» του Γιάννη Ρίτσου είναι μία μεγάλη ποιητική σύνθεση χωρισμένη σε επτά μέρη-ενότητες. Γράφτηκε περί το 1945-1947 και δημοσιεύθηκε το 1961, παρόλο που είχε ήδη εκδοθεί από το 1954 μέσα στην ευρύτερη ποιητική συλλογή «Αγρυπνία» που εμπεριέχει έργα του ποιητή Γιάννη Ρίτσου από το 1941 ως το 1953. Στη σύνθεση αυτή ο ποιητής μας δίνει ανάγλυφη τη μορφή της Ελλάδας και των ανθρώπων της κατά τη διάρκεια του αδιάκοπου αγώνα τους για ελευθερία, δικαιοσύνη και ανθρωπιά, χρησιμοποιώντας διάφορα στοιχεία της ιστορικής παράδοσης, τα οποία αποδίδονται με την βοήθεια ποικίλων εκφραστικών τρόπων. 

Η «Ρωμιοσύνη» φανερώνει μια νέα αντίληψη του Ρίτσου για το ελληνικό τοπίο. Το τοπίο συντείνει στην ιστορική αυτεπίγνωση του Έλληνα, έχει εντυπωθεί πάνω του η μακραίωνη ιστορία της Ελλάδας. Παράλληλα, ταυτίζεται με την αντίσταση και δίνει την ευκαιρία στον ποιητή να μεταδώσει το μήνυμά του: «αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτου απ’ τα ξένα βήματα». Αυτή η νέα οπτική συνδέεται με την προσπάθεια του ποιητή να επανασυνδεθεί με τις ρίζες του ελληνισμού.

Ο Γιάννης Ρίτσος δημιουργεί το ποίημα αυτό αμέσως μετά την τραγική εμπειρία της γερμανικής κατοχής και αποπειράται να αποδώσει τα στοιχεία εκείνα που σχηματίζουν την ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση του ελληνικού λαού. Ο λόγος του ποιητή κινείται συχνά πέρα από την κυριολεκτική έννοια των λέξεων με υπερρεαλιστικές διατυπώσεις που έχουν ως σκοπό τους την συγκινησιακή απόδοση στοιχείων του ελληνικού τοπίου και της ελληνικής ψυχής. Οι διατυπώσεις αυτές δίνουν την ευκαιρία στον ποιητή να απεικονίσει τα συναισθήματα που προκαλούνται στην ψυχή του για την βαθιά αγάπη του για τον ελληνισμό. Τα πρόσωπα και τα πράγματα του ελληνικού χώρου επιβαρύνουν τη συνείδηση του ποιητή όχι μόνο με την υλική τους υπόσταση, αλλά κυρίως με τις άπειρες συνέπειες που τους επιφέρει η αγάπη, ο πόνος και οι πόθοι του ποιητή αποκτούν άρα την ουσιαστική αξία που έχουν για κάθε Έλληνα, ο οποίος ακόμη και σε μια πέτρα του ελληνικού χώρου βλέπει κάτι που αντιπροσωπεύει το σύνολο της πατρίδας του.

Η συναισθηματική φόρτιση του ποιητή που είναι εμφανής σε όλο το ποίημα και δικαιολογείται όχι μόνο από τις απώλειες και τις κακουχίες των Ελλήνων κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, αλλά κι από τη διαφαινόμενη ελπίδα του πως η πραγματικότητα για τους ήδη ταλαιπωρημένους  Έλληνες θα λάβει μια νέα ευτυχέστερη μορφή.

Το ποίημα είναι ένα από τα γνωστότερα ποιήματα του Ρίτσου, γεγονός στο οποίο πιθανόν συνεισέφερε ο Μίκης Θεοδωράκης με τη μελοποίησή του. Ο συνθέτης αφιέρωσε ολόκληρο δίσκο στο ποίημα του Ρίτσου, ονομάζοντάς τον Ρωμιοσύνη, ο οποίος κυκλοφόρησε το 1966.

  

Το ποίημα θα το βρείτε εδώ:

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/giannhs_ritsos/rwmiosynh.htm

Πηγές:

1.       https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%83%CF%8D%CE%BD%CE%B7_(%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7%CE%BC%CE%B1)#cite_note-1

2.       Βοήθημα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ’ γυμνασίου: «Ερμηνευτικές αναλύσεις στα κείμενα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας» εκδόσεις Πατάκη